?Lễ Gia Tiên là một thủ tục vô cùng quan trọng trong truyền thống cưới Việt Nam. Như một lời báo cáo trước tổ tiên về việc con cháu đi lấy chồng hoặc rước nàng dâu mới về nhà, Gia Tiên cũng chính là buổi lễ ra mắt gia đình hai họ của cặp đôi. Hãy cùng Sansan Luxury Wedding tìm hiểu tất tần tật về buổi lễ gia tiên nhé!
Thời điểm làm lễ gia tiên
Trong ngày cưới, nghi thức này tiến hành ở cả lễ ăn hỏi và lễ cưới.
? Với đám hỏi, lễ gia tiên chỉ diễn ra tại nhà gái, khi đó cô dâu chú rể sẽ thắp hương ở bàn thờ nhà gái. Tới ngày cưới, lễ gia tiên sẽ tiến hành ở cả hai gia đình.
? Trong cả lễ ăn hỏi và lễ cưới, nghi thức gia tiên thường diễn ra cuối cùng, sau khi nhà trai và nhà gái đã thưa chuyện xong cũng như đồng ý về việc cưới hỏi.
Nghi lễ gia tiên họ nhà gái
Khi nhà trai tới thưa chuyện về hôn nhân của đôi uyên ương và ngỏ ý đón cô dâu mới về nhà, họ nhà gái sẽ đồng ý để con mình đi làm dâu. Trước khi cô dâu về nhà chồng, cả chú rể và cô dâu phải lên làm lễ thắp hương trên bàn thờ tổ tiên.
? Lễ vật thắp hương: Nhà trai phải chuẩn bị trầu cau để xin dâu, đồng thời cũng để thắp hương trên bàn thờ nhà gái. Ở miền Nam, nhà trai bắt buộc phải chuẩn bị một đôi đèn cầy (nến) có khắc hình long phụng để thắp trên bàn thờ nhà gái. Gia đình nhà gái cũng sẽ chuẩn bị hai chân đèn để cắm đèn cầy.
? Nghi thức: Bố cô dâu hoặc đại diện nam giới trong họ nhà gái sẽ là người thắp hương, lên đèn trên bàn thờ, đồng thời cũng là người đọc bài khấn trước tổ tiên. Bài khấn này thường được các gia đình xin tại chùa. Cô dâu chú rể sẽ làm theo sự hướng dẫn của cha mẹ hoặc người đại diện. Lễ gia tiên thường diễn ra nhanh chóng để cô dâu kịp giờ về nhà chồng.
Nghi lễ gia tiên họ nhà trai
Theo đúng nghi lễ truyền thống, trước khi cô dâu lên đường về nhà chồng, người chủ hôn sẽ đốt hương để xua đuổi những điều xấu không theo chân đôi uyên ương về nhà. Đoàn đưa dâu của nhà gái và rước dâu của nhà trai sẽ cùng nhau về nhà trai để trình diện họ hàng, tổ tiên.
? Lễ vật thắp hương: Nhà trai sẽ chuẩn bị sẵn mâm ngũ quả, gà luộc hoặc cầu kỳ hơn, có thể đặt mâm trái cây hình long phụng để bàn thờ thêm đẹp mắt.
? Nghi thức: Bố chú rể hoặc đại diện nam giới trong họ nhà trai cũng sẽ là người thắp hương, lên đèn trên bàn thờ và đọc bài khấn báo cáo tổ tiên. Cô dâu chú rể sẽ làm theo sự hướng dẫn của cha mẹ hoặc người đại diện. Sau khi thắp hương trên bàn thờ tổ tiên, cô dâu chú rể sẽ cùng cúi lạy bố mẹ chú rể và mời nước các bậc cao tuổi trong nhà.
Trang phục cho dâu rể
Chú rể: Nên chọn cho mình những mẫu vest cưới lịch lãm, trông chững chạc một xíu, có thể kết hợp với một chiếc đồng hồ. Bên cạnh đó nếu muốn chỉnh chu hơn, chú rể cũng nên lựa chọn cho mình một chiếc áo dài truyền thống.
Cô dâu: Nên chuẩn bị cho mình một bộ áo dài truyền thống, để phù hợp với buổi lễ quan trọng này. Có thể kết hợp thêm vài phụ kiện như bông tai
Bài khấn gia tiên
Nam Mô A Di Đà Phật !
Nam Mô A Di Đà Phật !
Nam Mô A Di Đà Phật !
– Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
– Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
– Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
– Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ ngài Bản xứ Thổ Địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng chư vị Tôn thần.
– Con kính lạy tổ tiên họ…. chư vị Hương linh.
Tín chủ(chúng) con là: ………………………………
Ngụ tại: …………………………………………………..
Hôm nay là ngày… tháng…. năm………………
Tín chủ chúng con có con trai (con gái) kết duyên cùng ………………..
Con của ông bà: ………………………………………
Ngụ tại: …………………………………………………..
Nay thủ tục hôn lễ đã thành. Xin kính dâng lễ vật, dâng lên trước án.
Kính lạy trước linh tọa Ngũ tự Gia thần chư vị Tôn linh, trước linh bài liệt vị Gia tiên, trước Phúc Tổ Di Lai, ông Tơ bà Nguyệt. Xin kính cẩn khẩn cầu:
Sinh trai có vợ (nếu là nhà trai),
Sinh gái có chồng (nếu là nhà gái),
Lễ mọn kính dâng,
Duyên lành gặp gỡ,
Giai lão trăm năm,
Vững bền hai họ,
Nghi thất nghi gia,
Có con có của.
Cầm sắt giao hoà,
Trông nhờ phúc Tổ.
Giãi tấm lòng thành, xin được phù hộ độ trì.
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Cẩn cáo!
Lý do đám cưới không làm lễ gia tiên
Hiện nay có rất nhiều đám cưới không tổ chức nghi lễ gia tiên, mặc dù rất quan trọng, nhưng cũng có rất nhiều lý do mà buổi lễ gia tiên không thể diễn ra như:
- Đám cưới tổ chức theo tập tục của phương tây.
- Quy định tôn giáo của hai bên gia đình.
- Không hợp tuổi là lý do phổ biến nhất dẫn đến buổi lễ gia tiên không được diễn ra.
Có nên tổ chức lễ gia tiên hay không?
Không tổ chức lễ gia tiên sẽ là thiệt thòi của mọi cô dâu. Điều đó như không được tổ tiên công nhận rằng mình đã đi lấy chồng hay không được chào đón đến nhà trai một cách chính thức.
Hãy cân nhắc về việc tổ chức lễ gia tiên vì chưa có chứng minh nào, nếu không tổ chức lễ gia tiên hóa giải được những điều xấu khi không hợp tuổi. Hãy tiến bộ khi xã hội ngày càng tiến bộ, loại bỏ những suy nghĩ lạc hậu thời xưa.
So sánh lễ gia tiên 3 miền
Lễ gia tiên ở miền Bắc
Thường thì bàn thờ chính của nhà sẽ là nơi làm bàn thờ cho lễ gia tiên. Trước khi tiến hành lễ gia tiên, bàn thờ gia tiên, nhà cửa cần phải dọn dẹp thật sạch, trang trí thêm một vài câu đối đỏ để căn nhà có thêm điểm nhấn. Mâm ngũ quả chưng, có thể tạo hình rồng phụng và tất nhiên không thể thiếu những bó hoa tươi.
Chuẩn bị mâm cúng lễ gồm 1 con gà luộc, 1 dĩa xôi gấc. Mặt khác, lúc đằng trai rước dâu về nhà, thì họ sẽ đem 1 phần mâm quả của tráp lễ xin dâu về để cúng bái trên bàn thờ gia tiên.
Lễ gia tiên ở miền Trung
Buổi lễ gia tiên ở miền trung thường diễn ra rất đơn giản. Nhưng trên bàn thờ gia tiên vẫn phải được bày trí thật đẹp và cẩn thận. Mâm lễ cúng phải có đủ các vật phẩm như rượu trà, trầu cau, nến tơ hồng, bánh phu thê,… Nếu bên nhà trai có điều kiện thì mâm lễ cúng gia tiên sẽ có thêm bánh kem.
Lễ gia tiên ở miền Nam
Người miền Nam luôn coi trọng các buổi lễ trong tiệc cưới, cho nên sẽ trang hoàng mọi thứ phải thật hoàn mỹ, vật phẩm dâng lễ phải đầy đủ chứ không được thiếu.
Các gia đình thường sẽ đặt một bàn thờ gia tiên thật lớn ngay trên phòng khách, miễn sao cho rộng rãi mà vẫn giữ được nét sang trọng. Trên bàn thờ gia tiên được trang trí đầy đủ các câu đối đỏ, cặp lư đồng, mâm ngũ quả, gà luộc, xôi,…Không chỉ vậy nhiều gia đình còn thuê hẳn một mâm ngũ quả đã kết hình long phụng rất đẹp, về trang trí ngay trên bàn thờ gia tiên.
Nghi thức lễ gia tiên đạo Công Giáo
Mỗi miền điều có nghi thức và cách tổ chức buổi lễ gia tiên khác nhau. Bên cạnh đó mỗi tôn giáo cũng có những nghi thức khác biệt. Dưới đây là các nghi thức lễ gia tiên đạo công giáo, mọi người có thể tham khảo thêm để so sánh và phân biệt.
Trang trí bàn thờ
Đa số các gia đình Công giáo không có bàn thờ tổ tiên, nhưng trong nghi thức rước dâu và lễ gia tiên của chúng ta lại có phần nghi thức kính nhớ ông bà tổ tiên, có phần lên đèn, thắp hương lạy tổ tiên ông bà theo tục cổ truyền, do đó phải lập thêm 1 bàn thờ phía dưới bàn thờ Chúa để tưởng nhớ tổ tiên ông bà và cũng là bàn thờ tơ hồng, bàn thờ này đơn sơ thôi, có 1 bình hoa, 1 đĩa quả, bộ lư, cặp đèn Long Phụng (nhà trai thì cắm sẵn đèn trên bàn thờ còn nhà gái thì để không, vì cặp đèn này sẽ do nhà trai đem qua) 3 nén hương lớn để sẵn trên bàn thờ.
Bàn thờ Chúa thì chúng ta trang hoàng thêm cho lộng lẫy, có 1 bình hoa tươi (không để trái cây trên bàn thờ Chúa). Nếu cần thiết cho thêm hàng chữ ”Thiên Chúa là tình yêu” hoặc ”Sự gì Thiên Chúa đã kết hợp loài người không được phân ly”, bàn thờ tổ tiên này cả nhà trai và nhà gái đều lập và tương đối giống nhau. Các mâm quả và hoa cầm tay thì theo như nghi thức cổ truyền.
Lễ rước dâu (xuất giá) tại nhà gái
Đoàn rước dâu của họ nhà trai đến ngoài cổng nhà gái thì người trưởng tộc hoặc đại diện họ nhà trai đi cùng chú rể phụ, chú rể phụ này cầm theo khay rượu trầu vào gặp trưởng tộc nhà gái để xin vào tiến hành lễ rước dâu. Trưởng tộc nhà trai mời trưởng tộc nhà gái uống 1 chung rượu và miếng trầu.
Sau khi được nhà gái chấp thuận vị trưởng tộc nhà trai trở ra đi cùng đoàn nhà trai vào, trưởng tộc cùng cha mẹ chú rể và chú rể vào trước, mâm quả của họ nhà trai được trao cho nhà gái và đoàn người rước dâu cùng vào. Tất cả mâm quả đều đặt trước bàn thờ Chúa và tổ tiên.
Cuối cùng là nhà trai ngỏ lời và giới thiệu sính lễ.
Tại nhà trai (nhập gia)
Đoàn rước dâu về tới nhà trai, mẹ chú rể dắt cô dâu vào nhà trước. Trưởng tộc, cha chú rể và chú rể cùng đoàn rước dâu vào nhà sau (theo phong tục cổ truyền). Sau đó là nghi lễ trình diện thiên chúa và tổ tiên.
Để buổi lễ gia tiên diễn ra một cách suôn sẻ nhất, hai bên gia đình cần chuẩn bị lễ vật chu đáo và sửa soạn, dọn đẹp bàn thờ tổ tiên chỉnh chu, cuối cùng là hướng dẫn cặp đôi trẻ thực hiện lễ nghi một cách trang trọng nhất nha!
Sansan – Luxury Wedding hy vọng rằng sau bài viết này bạn sẽ có đầy đủ kiến thức về buổi lễ gia tiên. Chúc bạn có một lễ cưới thật vẹn toàn, cảm ơn bạn đã luôn đồng hành cùng chúng tôi.
